Oliwka (fot. ks. Marcin Zieliński)

Drzewo oliwne jest jedną z siedmiu roślin, które Księga Powtórzonego Prawa wymienia jako podstawowe bogactwo roślinne Ziemi Świętej (Pwt 8,7-8 : „Albowiem Pan, Bóg twój, wprowadzi cię do ziemi pięknej, ziemi obfitującej w potoki, źródła i strumienie, które tryskają w dolinie oraz na górze - do ziemi pszenicy, jęczmienia, winorośli, drzewa figowego i granatowego - do ziemi oliwek, oliwy i miodu...”). Jego bogate znaczenie symboliczne oraz szerokie zastosowanie spowodowały, że pojawia się często na stronach Pisma św. 

Oliwka jest charakterystycznym drzewem dla krajobrazu Izraela. Osiąga wysokość 10-15 metrów i jest doskonale przystosowana do suchego klimatu. Podczas upalnych dni liście ustawiają się krawędzią do słońca i w ten sposób redukują utratę wody. Owoce oliwki mają kształt małych śliwek, dojrzewając zmieniają kolor z zielonego poprzez czarny aż do osiągnięcia koloru ciemnoniebieskiego. Zawierają jeden z najbardziej wartościowych tłuszczów spożywczych: w miąższu jest go 50%, a w nasionach-15%. Drzewo posiada szczególny system korzenny, który jest niezwykle długowieczny i nieustannie gotowy, aby wypuszczać nowe pędy. W Ziemi Świętej rosną oliwki, których system korzenny ma 2000 lat, a w niektórych przypadkach nawet więcej. Cenne i wytrzymałe jest drewno oliwkowe, które zostało użyte przy budowie świątyni Salomona (1Krl 6,31) czy do wykonania rzeźb dwóch cherubinów, które znajdowały się w sanktuarium (1Krl 6,23). 

Oliwka ma bogatą symbolikę biblijną i kulturową. Była symbolem pokoju i obfitości, a także nieśmiertelności i zwycięstwa. Wielu bogów greckich (Atena, Zeus, Apollo) uczyniło ją swoim znakiem. Ozdabiała też skronie poetów i bohaterskich wodzów. Olej z oliwek był ważnym składnikiem diety, służył też do oświetlania mieszkań, opatrywania ran i namaszczania ciała po kąpieli. Miał też ważne znaczenie w liturgii i sferze sacrum. Znajdował się w nieustannie płonących lapkach, które były umieszczone w światyni jerozolimskiej (Wj 27,20). Był używany do namaszczania królów i proroków, a obecnie jest także stosowany w liturgii rzymskokatolickiej przy udzielaniu niektórych sakramentów.

Ks. Marcin Zieliński