Cudzołóstwo, wykroczenie w zakresie więzi małżeńskiej, utrzymywanie przez jednego z małżonków kontaktów cielesnych lub wykazywanie niewłaściwego podejścia wobec osoby spoza wspólnoty małżeńskiej. Wraz z rozwojem rozumienia więzi małżeńskiej jako wyłącznej relacji dwojga osób cudzołóstwo zaczęło być określane jako zdrada małżeńska.

W ST zakaz cudzołóstwa mieści się w dekalogu (Wj 20,14; Pwt 5,18), w kodeksie deuteronomicznym (Pwt 22,22) oraz w prawie świętości (Kpł 18,20; 10,10). Cudzołóstwo było również potępiane przez proroków jako jedno z najcięższych wykroczeń narodu (Jr 7,9), prowadzące go do zguby (Jr 23,10; Oz 4,14), oraz przez autorów ksiąg sapiencjalnych (Prz 2,16-19; 5,15-23; 6,24-35; 7,5-27; 23,27 - 30,20; Syr 23,22-27).

1. Specyficzna koncepcja izraelskiego związku małżeńskiego, jak i tolerowana w Izraelu poligamia sprawiły, że zakaz cudzołóstwa inaczej obowiązywał mężczyzn, inaczej zaś kobiety. Żonaty mężczyzna izraelski nie popełniał cudzołóstwa, jeżeli współżył z kobietą niezamężną albo niezaręczoną, natomiast kobieta zamężna, niezależnie od tego, kto był jej partnerem, zawsze była winna cudzołóstwa. W przypadku udowodnionego cudzołóstwa (w stosunku do kobiet posądzonych o nie przewidziane było dochodzenie poprzez tzw. sądy Boże, Lb 5,11-31) oboje partnerzy karani byli śmiercią. Jakkolwiek rodzaj śmierci nie został w Kpł 20,10 wyraźnie określony, najczęściej stosowano kamienowanie (Pwt 22,22; Ez 16, 40; J 8,5) w miejsce praktykowanej w okresie nomadycznym kary spalenia (Rdz 38,24; Kpł 21,9).

Cudzołóstwo uważano w ST za występek przeciw własności, a nie przeciw czystości. Począwszy od czasów Mojżesza, wymierzanie kary za cudzołóstwo należało do narodu. Na takiej koncepcji zbiorowej odpowiedzialności zaważyła idea przymierza Jahwe z narodem. Każdy występek, zatem również cudzołóstwo, był nie tylko nieposłuszeństwem wobec Jahwe, ale także krzywdził cały naród. Ponieważ zaś w czasach profetyzmu izraelskiego przymierze Jahwe z narodem najczęściej porównywano do małżeństwa (Oz 1-3), każde sprzeniewierzenie się przymierzu, zwłaszcza poprzez oddawanie czci obcym bogom, piętnowano jako cudzołóstwo (Iz 2,4; 3,1; Jr 2,2; 3,8; Hz 16; 23).

Stanisław Łach

2. Jezus Chrystus wzmocnił zakaz cudzołóstwa, rozszerzając go także na sferę pożądań (Mt 5,28; 2 P 2,14). Ponieważ do wierności w małżeństwie zobowiązał on jednakowo mężczyznę i kobietę, dlatego rozwód uznał za narażenie kobiety na cudzołóstwo, a małżeństwo rozwiedzionych za równoznaczne z nim (Mt 5,32; 19,9; Mk 10, 11-12; Łk 16,18). Zaostrzywszy wymagania, okazywał jednak miłosierdzie tym, którzy zgrzeszyli (J 8,11). Bezkompromisową walkę z cudzołóstwem, zwłaszcza wobec panującej w hellenistycznym świecie swobody seksualnej, prowadził Paweł Apostoł (Rz 7,3); zaliczał je do najcięższych wykroczeń, nie dopuszczających do dziedziczenia Królestwa Bożego (1 Kor 6,9-10; por. Hbr 13,4), twierdząc, że popełniający cudzołóstwo nadużywa swego ciała, które jest świątynią Ducha Świętego, a więc własnością Boga (1 Kor 6,18-19). Zachęcał, by wystrzegać się pożądliwości, a dążyć przez miłość do uświęcenia się (Rz 13,9; 1 Tes 4,3-5).

Terminu cudzołóstwo używano także w znaczeniu przenośnym, cudzołożnikami nazywał Chrystus niewierzących w niego Żydów (Mt 12,39; Mk 8,38), Jk 4,4 - przyjaciół tego „świata”, a Ap 2,22 - nauczycieli fałszu.

Feliks Gryglewicz

Jesteś na facebooku? My też! :)

"Scriptura crescit cum legente"
"Pismo rośnie wraz z czytającym je" (św. Grzegorz Wielki)

Każdy rozmiłowany w Słowie Bożym napotyka w Biblii fragmenty, które sprawiają mu trudność w interpretacji. Zachęcamy zatem wszystkich odwiedzających stronę Dzieła Biblijnego do zadawania pytań. Na każde pytanie udzielimy odpowiedzi, a następnie będzie ona opublikowana w sekcji "Pytania do Biblii".

Kliknij TUTAJ, żeby przesłać pytanie.