Spojrzenie z lotu ptaka na tereny biblijne
	Wyprawy w świat Biblii ekspedycja nr 3: Tablica Narodów (Rdz 10)

Po opisie potopu (Rdz 6-9) w Rdz 10 przedstawia się potomstwo Noego, które zaludnia na nowo ziemię. Mamy w ten sposób tablicę narodów, stanowiącą tło, na którym rozegrają się dzieje Abrahama. Stosunki między narodami opisane są zgodnie ze schematem genealogicznym, lecz tego rodzaju pokrewieństwo odpowiada nie tyle rzeczywistości etnicznej, co raczej uwarunkowaniom geograficznym i politycznym. Nazwy wzmiankowane w Rdz 10 mogą być w znacznej mierze utożsamione z tymi, które znamy za pośrednictwem annałów asyryjskich oraz dzieła greckiego historyka Herodota (V w. przed Chr.)

1.       Synowie Jafeta

Gomer: w tekstach asyryjskich są nazywani Gimirrai, a greckich Cimmeri. Madaj to Medowie. Jawan oznacza Jonów i w ogóle Greków. Tubal pojawia się jako Tibar lub Tabal w tekstach asyryjskich, wspominających ich razem z mieszkańcami Cylicji. Meszek to po asyryjsku Muszku, a Moschowie u Herodota. Historyk wymienia ich razem z Tybarenami, zakładając sąsiedztwo geograficzne obu narodów. Tirasz nie jest natomiast nigdzie indziej cytowany, lecz imię można by porównać do jednego z ludów morza, który teksty egipskie nazywają Tursza i który na ogół utożsamia się z Tyrreńczykami, czyli Etruskami. Magog jako kraj Goga pozostaje nieznany.

Synowie Gomera

Aszkenaz to Scytowie. Togarma występuje w tekstach asyryjskich i hetyckich, z których wnioskuje się, że graniczyli z Cylicją i Kapadocją; Rifat jest nieznany – według Józefa Flawiusza należałoby go umieścić między Pontem a Kapadocją.

Synowie Jawana

Kittim to Cypr, pozostałe nazwy są dyskusyjne. W odniesieniu do Dodanim proponowano identyfikację z Rodos. Tarszisz – według niektórych jest sytuowane w południowej Hiszpanii, przez innych na Sardynii; Elisza to zapewne jakaś wyspa lub półwysep na Morzu Śródziemnym (Italia? Cypr? Jakaś wyspa na Morzu Egejskim?)

2.       Synowie Chama

Hebrajskie Kusz zwykle tłumaczy się przez Etiopia i oznacza region na południe od Egiptu, a więc także Nubię; Micraim (Egipt) i Kanaan są dobrze znane. Synowie Kusza to ludy Arabii południowej. Do synów Kusza dołączony jest excursus na temat legendarnego bohatera Nimroda, któremu przypisuje się założenie imperiów asyryjskiego i babilońskiego (Rdz 10,8-12).

Synowie Micraima: wśród wymienionych imion Rdz 10,13-14 można zidentyfikować Patrusim, które odpowiada północnemu Egiptowi i Lehabim – Libię. Naftuchim mogłoby oznaczać deltę Nilu, natomiast Kaftoryci to z pewnością Kreta.

Synowie Kanaana nie są zaznaczeni na mapie. Chodzi o miasta Syro-Fenicji i ludy, które są zwykle w Biblii wspominane jako mieszkańcy Palestyny.

3.       Synowie Sema

Dobrze znani są Elam, na wschód od południowej Mezopotamii, Aszur (Asyria) i Aram, narody z Pustyni Syryjskiej i Mezopotamii Północnej. Lud jest bardziej niepewny, ale powinna to być Lidia w Azji Mniejszej. Wśród synów Sema są wspomniane na nowo niektóre ludy arabskie, zaliczone wcześniej do synów Kusza (Etiopii), jak Saba i Chawila. Dołączono do nich inne imiona, spośród których podkreślimy tajemniczy kraj Ofir, cytowany w innych miejscach Biblii ze względu na swe złoto i Chasarmawet, który odpowiada dzisiejszemu Hadramaut.

zdj. 1. Dysk z Faros, datowany na 1700-1600 przed Chr. i znaleziony w 1908 na Krecie. Obecnie jest przechowywany w Muzeum Archeologicznym w Iraklionie. Pismo, być może ideograficzne, wychodzi od znaku centralnego, utożsamianego ze słońcem i rozwija się spiralnie, kontynuując po odwrotnej stronie. Nie przypomina hieroglifów kreteńskich. Pozostaje zagadką pomimo różnych prób jego odszyfrowania.

Znaczenie religijne

Tablica narodów w Rdz 10 uwypukla – w granicach ludów znanych autorowi biblijnemu – jedność całego rodzaju ludzkiego, wpisaną w całą naturę oraz Boski plan Stwórcy.

zdj. 2. Znak przymierza zawartego między Bogiem, ziemią i wszystkimi istotami żyjącymi (Rdz 9). Miniatura z Kodeksu nazywanego Wiedeńską Księgą Rodzaju, VI w. po Chr. Nationalbibliothek, Wiedeń.