Wyprawy w świat Biblii ekspedycja nr 6 Narodziny Izaaka i zamieszkanie Jakuba Charanie (Rdz 20-34)

Od narodzin Izaaka do zamieszkania Jakuba w Charanie

Mapa I. Abraham i Abimelek, kól Geraru, narodziny Izaaka (Rdz 20-22)

a)      Początek Rdz 20 przedstawia Abrahama w momencie, gdy opuszcza Mamre i osiada w Negebie. Stąd udaje się do Geraru. Król Geraru Abimelek, zostaje wciągnięty w podobny epizod, w jakim uczestniczył faraon w Rdz 12. Bierze on Sarę za konkubinę, ale lecz Bóg nakazuje mu zwrócić ją Abrahamowi.

b)      Następnie mamy opis narodzin Izaaka, co przypuszczalnie następuje podczas pobytu Abrahama w Beer Szebie. Przyjście na świat Izaaka rozpala na nowo konflikt między Sarą a Hagar i pierwsza prosi Abrahama, by wygnał drugą wraz z synem. W ten sposób Izmael nie będzie mógł któregoś dnia rościć prawa do dziedzictwa Izaaka. Hagar zostaje wygnana, lecz anioł wspiera ją i jej syna, obiecując wielką przyszłość.

c)       Kolejny fragment Biblii ukazuje przymierze między Abrahamem a Abimelekiem, które ma położyć kres sporom dotyczącym używania studni. Opowiadanie jest okazją do podania ludowego wyjaśnienia nazwy Beer-Szeba: „studnia przysięgi” lub „studnia siedmiu (jagniąt)”.

d)      W opisie ofiary Izaaka (Rdz 22) miejsce wydarzenia określone jest jako „kraj Moria”. 2 Krn 3,1 identyfikuje go z terytorium, na którym została zbudowana świątynia Salomona w Jerozolimie.

Mapa II. Śmierć Sary, małżeństwo Izaaka, śmierć Abrahama (Rdz 23-25)

Sara prawdopodobnie zmarła w Mamre, gdyż grota Makpela, nabyta przez Abrahama dla pochowania żony, znajdowała się w pobliżu Hebronu. W jakiś czas potem Abraham posyła zaufanego sługę, aby znalazł żonę dla Izaaka spośród jego rodziny pozostałej w Charanie. Sługa wraca z Rebeką, córką Betuela, syna Nachora, brata Abrahama. Abraham dożył sędziwego wieku (175 lat) i spoczął obok Sary w pieczarze Makpela.

Mapa III (wyżej). Izaak w Gerarze i Beer Szebie (Rdz 26)

Epizody z życia Izaaka, przytoczone w Rdz 26, są paralelne do epizodów, w jakich uczestniczył Abraham w rozdziałach 20-21. Również Izaak, tak jak jego ojciec, udaje się do Geraru. Także on, jak Abraham, oświadcza tutaj, że żona Rebeka jest jego siostrą, aby uniknąć zabicia przez kogoś, kto chciałby ją poślubić. Spór kończy się ugodą Abimeleka z Izaakiem, która zostaje zawarta w Beer Szebie i przypomina tę opisaną w Rdz 21 między Abrahamem i Abimelekiem.

Mapa IV. Podróż Jakuba do Charanu (Rdz 28,1‑30,24)

Jakub był młodszym synem Izaaka. Biblia podaje dwa wyjaśnienia jego podróży do Charanu. Po pierwsze, chce on uniknąć słusznego gniewu Ezawa, któremu wykradł ojcowskie błogosławieństwo oraz zwiazane z nim prawa pierworództwa. Ponadto musi szukać żony wśród kobiet starego klanu Abrahama, tak jak to miało miejsce z Izaakiem, jego ojcem. W tekscie mówi się tylko o postoju w Betel, gdzie Pan ukazuje się Jakubowi i ponawia obietnice dane Abrahamowi. W Charanie przychodzi na świat większość synów Jakuba, którzy są uważani za przodków pokoleń Izraela. Jakub miał synów z obu żon oraz dwu niewolnic. Mówi się zatem o pokoleniach Lei (Ruben, Symeon, Lewi, Juda, Issachar, Zabulon), o pokoleniach Racheli (Józef oraz Beniamin, urodzony później w Kanaanie), pokoleniach Bilhy lub Bali (Dan i Neftali) oraz pokoleniach Zilpy (Gad i Aser).

Znaczenie religijne

Narodziny Izaaka zapoczątkowują urzeczywistnienie się obietnic Bożych danych Abrahamowi. Lecz to częściowe ich spełnienie wydaje się zaraz podane w wątpliwość przez opis „ofiary” Izaaka, która raz jeszcze uwypukla posłuszeństwo i wiarę Abrahama oraz tajemniczą wierność Pana. Historie Izaaka i Jakuba ukazują, że błogosławieństwo Boże rozciąga się od Abrahama na jego potomków, przechodząc także przez bardzo ludzkie doświadczenia, takie jak oszustwo i zazdrość między braćmi.