Czy Jakub miał jeszcze jakieś rodzeństwo?
"Bądź panem twoich braci i niech ci pokłon oddają synowie twej matki" (Rdz 27,29). Czy Izaak, wzorem swego ojca Abrahama, miał - oprócz Rebeki - żony drugorzędne, które zrodziły mu innych synów? Lub raczej: czy Rebeka miała jeszcze innych synów, skoro jest mowa o synach matki Jakuba i Ezawa? Jak rozumieć ten fragment izaakowego błogosławieństwa?
W tekście biblijnym brak jest jakichkolwiek wzmianek na temat tego, by Izaak miał żony drugorzędne, choć zawsze argument z milczenia źródeł ma ograniczoną wartość i ostatecznie nie da się wykluczyć takiej możliwości. Dopóki jednak nie ma argumentów ostatecznie przemawiających za tym, że Izaak miał konkubiny, trzeba sądzić, że ich nie miał. Podobnie jak brak w tekście biblijnym informacji o innych potomkach Izaaka poza Ezawem oraz Jakubem.
Należy jednak pamiętać, że hebrajski termin „ben”, który w tym miejscu został przetłumaczony jako „synowie”, ma znacznie szersze pole znaczeniowe niż to powiązane z polskim znaczeniem tego rzeczownika. W języku hebrajskim termin ten oznacza nie tylko męskiego bezpośredniego potomka, ale generalnie każdego potomka, nawet w kolejnym pokoleniu, więc może oznaczać nawet wnuków i prawnuków; często oznacza generalnie potomków nawet w odległych pokoleniach. Takie znaczenie możemy odczytać w tym fragmencie.
Interpretacja tego tekstu wiąże się z częstym gatunkiem literackim, jaki stosują autorzy biblijni, a który nazywany jest etiologią. Przy jego pomocy autorzy tłumaczą zaistniały stan rzeczy przenosząc jego źródło do czasów praojców. W tym przypadku do czasów starości Izaaka oraz młodości Jakuba i Ezawa przeniesiona jest przyczyna, dla której dwa narody powiązane ze sobą bliskimi więzami pokrewieństwa – Izraelici i Edomici – pozostawali w nieustannej wrogości. Wiadomo, że walczyli oni ze sobą, a z czasem pierwsi podbili i zdominowali drugich.
Pokonani przez Saula, o czym informuje 1 Sm 14,47. Kilkadziesiąt lat później Dawid, wraz ze swoim dowódcą wojsk Joabem całkowicie podbija Edom, wybijając wszystkich męskich potomków (zob. 1 Krl 11,15). Od tego czasu Edom staje się wasalem Izraela. W czasach Jozafata Edomici sprzymierzyli się z Ammonitami i Moabitami, by rozpocząć walkę z Judą (2 Krn 20). Po początkowych sukcesach sprzymierzeńcy zwrócili się przeciwko sobie i rozpoczęli walkę przeciwko sobie nawzajem (zob. 2 Krn 20,22). Wtedy też, po porażce nad królestwem Edomu ustanowiono zarządcę, którego biblijna terminologia określa jako „króla Edomu” (1 Krl 22,48). Był nim najprawdopodobniej Izraelita, który pełnił funkcję prefekta. W czasach Jorama, Edomici wydostają się spod władzy Izraela i zyskują niepodległość, której Juda ani Izrael nigdy już jej nie odbierają (zob. 2 Krl 8,20-22). W tym czasie prorocy zaczynają wypowiadać się bardzo krytycznie o Edomie, czego najbardziej jaskrawym przykładem jest Ab 5-14. Edomici opisani są jako najeżdżający Jerozolimę w późniejszym tekście Ps 137,7, co każe przypuszczać, że sprzymierzyli się oni z Nabuchodonozorem w wyprawie przeciw Jerozolimie. Ze względu na te doświadczenia są oni traktowani z bardzo wielką pogardą przez Izraelitów (Iz 34,5-8).
Można zatem przypuszczać, że powstanie błogosławieństwa wyrażającego panowanie nad Edomem wiąże się z czasem, gdy panowanie nad Edomem zaczęło słabnąć lub może zostało zarzucone. Ponieważ w świadomości Izraelitów ciągle żywa jest pamięć o panowaniu nad Edomem, tekst ma za zadanie umocnić Izraelitów w staraniach o odzyskanie władzy nad krainą Seiru.
A 100 pytań temu zastanawialiśmy się:
Jesteś na facebooku? My też! :)
Zapraszamy do dyskusji na temat powyższej odpowiedzi na naszej facebookowej stronie!
"Scriptura crescit cum legente"
"Pismo rośnie wraz z czytającym je" (św. Grzegorz Wielki)
Każdy rozmiłowany w Słowie Bożym napotyka w Biblii fragmenty, które sprawiają mu trudność w interpretacji. Zachęcamy zatem wszystkich odwiedzających stronę Dzieła Biblijnego do zadawania pytań. Na każde pytanie udzielimy odpowiedzi, a następnie będzie ona opublikowana w sekcji "Pytania do Biblii".
Kliknij TUTAJ, żeby przesłać pytanie.
