132. Czym zajmują się poszczególne dziedziny biblistyki?


 

 

Pytania do Biblii

Z czym to się je?

Czym się zajmują poszczególne dyscypliny teologiczno-biblijne? Egzegeza ST, Egzegeza NT, Teologia biblijna, Introdukcja biblijna, Historia i geografia biblijna?

W skład biblistyki wchodzi wiele mniejszych dziedzin nauki, obejmujących poszczególne obszary badań nad Pismem Świętym. Egzegeza w szerszym sensie oznacza ogólnie wyjaśnianie tekstu. Termin ten pochodzi od greckiego czasownika exegeomai, który oznacza pouczać, wyjaśniać, opisywać, przekazywać wieść. Ze względu na to, że Stary Testament powstał w innych językach (przede wszystkim hebrajski) niż Nowy (grecki) oraz przekazuje treści w sposób specyficzny dla środowiska semickiego, gdyż Izraelici spisali swoje święte teksty w największej części przed nastąpieniem hellenizacji, wyróżnia się objaśnianie, czyli egzegezę Starego i Nowego Testamentu.

Teologia biblijna jest to nauka zajmująca się formułowaniem syntezy nauczania na jakiś temat. Może to być przesłanie pojedynczej księgi, zbioru ksiąg (np. Pięcioksiąg, dzieło deuteronomistyczne, dzieło kronikarskie, ewangelie synoptyczne, listy pawłowe, listy janowe), Starego lub Nowego Testamentu, a także w najszerszym sensie całej Biblii. Dziedzina ta bazuje na wynikach badań egzegezy, odnosząc się także do historii i geografii biblijnej.

Introdukcja, czyli wprowadzenie, jest to zbiór mniejszych dziedzin, które traktują o podstawowych zagadnieniach dotyczących Pisma Świętego, zarówno w jego wymiarze historycznym jak i religijnym. Z tego też powodu podstawą wprowadzenia do Pisma Świętego jest traktat o natchnieniu. Zagadnienie to prowadzi w linii prostej do tematu kanonu biblijnego, który stawia pytanie o kształt tekstu biblijnego, tzn. kto decyduje o natchnieniu ksiąg i całej Biblii, czy wszystkie księgi natchnione są zawarte w Biblii, czy jakieś natchnione księgi  zaginęły oraz jaka jest różnica między księgą natchnioną a kanoniczną. Na tej podstawie omawia się takie zagadnienia jak dzieje tekstu biblijnego, czyli jak spisywano i przekazywano teksty święte w starożytności, by poprzez zagadnienia historyczno-literackie, jak np. krytyka tekstu, przejść do podstawowych informacji na temat interpretacji tekstu biblijnego.

Historia i geografia biblijna może być rozumiana dwojako, albo omawianie dziejów i terenów biblijnych, albo odczytanie historii powszechnej oraz geografii całej Ziemi pod kątem ich wpływów na miejsca stanowiące scenę wydarzeń historii biblijnych. Ponieważ dane historyczne na temat Izraela są dość skąpe (w porównaniu np. do historii Grecji, czy Rzymu), jego dzieje odczytuje się najczęściej w szerszym kontekście powstawania, rozwoju i upadku cywilizacji zamieszkujących dorzecze Eufratu i Tygrysu, a także Egiptu oraz Syropalestyny. Geografia biblijna najczęściej traktuje o specyficznych uwarunkowaniach poszczególnych terenów oraz jak wpłynęły one na rozwój osadnictwa w danym terenie i wytwarzanie kultury materialnej, przez co przygotowuje się pole dla archeologii biblijnej, zajmującej się badaniem pozostałości materialnych po wydarzeniach, miejscach lub postaciach biblijnych.

Bartłomiej Sokal

Jesteś na facebooku? My też! :)

Zapraszamy do dyskusji na temat powyższej odpowiedzi na naszej facebookowej stronie!


"Scriptura crescit cum legente"
"Pismo rośnie wraz z czytającym je" (św. Grzegorz Wielki)

Każdy rozmiłowany w Słowie Bożym napotyka w Biblii fragmenty, które sprawiają mu trudność w interpretacji. Zachęcamy zatem wszystkich odwiedzających stronę Dzieła Biblijnego do zadawania pytań. Na każde pytanie udzielimy odpowiedzi, a następnie będzie ona opublikowana w sekcji "Pytania do Biblii".

Kliknij TUTAJ, żeby przesłać pytanie.