Adoracja

W Biblii hebrajskiej na opisanie aktu prostracji używa się terminów histahawah oraz sagad. Był on upadnięciem na twarz przed osobą lub bogiem na znak całkowitego poddania się, uległości oraz uznanie absolutnej wyższości. W Biblii greckiej podstawowym terminem opisującym adorację jest proskynesis, który odnosi się do szeregu gestów: głębokiego pokłonu, przypadnięcia do kolan w geście adoracji czy upadnięcia na ziemię do stóp osoby. Z kolei łacina używa terminu adorare, który oznacza gest podnoszenia ręki do ust (ad os) jako wyraz pełnego czci pocałunku oraz trwania w religijnym skupieniu i ciszy.

Gesty adoracji w stosunku do Boga rodzą się z głębokiego odczucia sacrum, z odczuwalnej bliskości Stwórcy. To duchowe przeżycie jest tak głębokie i przejmujące, że obejmuje całego człowieka, wszystkie jego moce umysłowe i fizyczne. W konsekwencji jest widoczna także w postawie ciała.

Prostracja, czyli głęboki ukłon i padnięcie na twarz wyraża pełen głębokiego szacunku lęk przed Bogiem i całkowite powierzenie się Jemu. Gest ten ukazuje słabość człowieka, który pada na ziemię, bo doświadcza ogromnej potęgi Boga i jednocześnie własnej małości. Płaskorzeźby babilońskie ukazują często więźniów, którzy padają na twarz przed zwycięskim królem. Jest to spontaniczne zachowanie kogoś, kto doświadcza własnej słabości i potęgi swego zwycięzcy. Upadając na twarz nie tylko uznaje jego wielkość, ale też prosi o litość. W Biblii to właśnie Bóg jest przedstawiany jako Ten, który jest potężny i budzi podziw, i którego powinny czcić wszystkie narody. W Ps 95 znajdujemy piękny opis takiego uwielbienia:

Przyjdźcie, radośnie śpiewajmy Panu, wznośmy okrzyki na cześć Skały naszego zbawienia,
przystąpmy z dziękczynieniem przed Jego oblicze, radośnie śpiewajmy Mu pieśni!
Albowiem Pan jest wielkim Bogiem i wielkim Królem ponad wszystkimi bogami:
głębiny ziemi są w Jego ręku i szczyty gór należą do Niego.
Morze jest Jego własnością: bo On sam je uczynił, i stały ląd ukształtowały Jego ręce.
Wejdźcie, uwielbiajmy, padnijmy na twarze i zegnijmy kolana przed Panem, który nas stworzył.
Albowiem On jest naszym Bogiem, a my ludem Jego pastwiska i owcami w Jego ręku...

Pocałunek z kolei nie wyraża idei zależności i poddaństwa, podkreśla natomiast pełne uczucia zaufanie Bogu. Ma charakter spontaniczny i jest związany z doświadczeniem miłości i bliskości. Wyraża pragnienia bycia blisko Boga, pragnienie życia w zjednoczeniu z Nim.

Te postawy są tak wymowne, że nie wymagają żadnych słów. W istocie gest prostracji dokonuje się w ciszy. Później, gdy znikają emocje związane z tym intensywnym doświadczeniem, pojawiają się słowa uwielbienia i podziękowania.