Choć znalezisko to znacznie wyprzedza czasy biblijne, pokazuje, że ludzie na terenie Palestyny żyli na dość wysokim poziomie poznawczym i społecznym już 750 tysięcy lat temu. Żywność przy Moście Córek Jakuba.

Prace wykopaliskowe prowadzone niedaleko Mostu Córek Jakuba przyczyniły się do odkrycia wielu ciekawych informacji na temat życia ludzi na tamtym terenie 750 tysięcy lat temu. Wyprawa, której kierownikiem była Naama Goren-Ibnar z Uniwersytetu Hebrajskiego, odnalazła ślady najstarszego użycia przez ludzi ognia poza Afryką, a oprócz tego znaleziono liczne wskazówki dotyczące diety ówczesnych ludzi.

Około 20 lat temu archeolodzy odnaleźli w tym miejscu ślady nieznanych wówczas orzechów. Od tego czasu wiedza archeologiczna, botaniczna i antropologiczna rozwinęła się znacząco. Okazuje się, że orzechy te pochodzą z rośliny wodnej, obecnie wymarłej w Izraelu, ale istniejącej w Indiach, gdzie uprawia się ją dla pozyskania orzechów. Ich pozyskanie wymaga jednak umiejętności, co prowadzi uczonych do przekonania, że już w tamtym czasie ludzie znajdowali się na dość wysokim poziomie poznawczym oraz społecznym.

Okolice Mostu Córek Jakuba, Wzgórza Golan
Zdjęcie: haaretz.com

Opisywane odkrycie przy Moście Córek Jakuba jest uważane za jedno z najważniejszych w dziedzinie prehistorii Izraela. Znaleziska należą do kultury aszelskiej, która była jedną z najstarszych kultur dolnego paleolitu i jednocześnie stanowiła najdłuższy okres prehistoryczny, trwający około 1,5 mln lat, kończąc się około 250 tysięcy lat temu.

Stanowisko jest wyjątkowe w kwestii warstw bogatych w wilgoć i zawierające stosunkowo niewielką ilość tlenu, co przyczyniło się do zachowania dużej ilości materiału organicznego. Oprócz kamiennych narzędzi, znaleziono tam także ości ryb, kości słoni, nosorożców, owiec, koni, pozostałości krabów oraz orzechy i owoce.

Analiza materiału organicznego prowadzona przez prof. Melameda, doprowadziło do odkrycia, że orzechy pochodziły z rośliny zwanej Euryale ferox (rozłożnia kolczasta). Gatunki pokrewne temu przedstawicielowi przetrwały w Izraelu, ale najbliżsi jego kuzyni znajdują się na subkontynencie Indyjskim. Roślina ta, ze względu na inne warunki ekologiczne, była szeroko rozpowszechniona na Bliskim Wschodzie i w Europie.

Rozłożnia kolczasta, Parc Botanique du Montet, Nancy, Francja
Zdjęcie: Wikimedia Commons

Goren-Inbar dodaje, że orzechy te są bardzo pożywne, ale ich pozyskiwanie wymaga szczegółowej wiedzy na temat obróbki rośliny. Z tego też powodu uczeni, by dokładnie zbadać owe znaleziska musieli udać się do Biharu w Indiach, gdzie jeszcze obecnie uprawia się i sprzedaje orzechy Euryale.

opracował: B. Sokal
na podstawie doniesień prasowych
(haaretz.com)

Jesteś na facebooku? My też! :)

"Scriptura crescit cum legente"
"Pismo rośnie wraz z czytającym je" (św. Grzegorz Wielki)

Każdy rozmiłowany w Słowie Bożym napotyka w Biblii fragmenty, które sprawiają mu trudność w interpretacji. Zachęcamy zatem wszystkich odwiedzających stronę Dzieła Biblijnego do zadawania pytań. Na każde pytanie udzielimy odpowiedzi, a następnie będzie ona opublikowana w sekcji "Pytania do Biblii".

Kliknij TUTAJ, żeby przesłać pytanie.