Czy w Biblii są ślady świętowania urodzin?
Czy biblijny judaizm znał zwyczaj obchodzenia urodzin? W Księdze Hioba 1:4 czytamy: "A jego synowie chodzili i urządzali ucztę i w domu każdego w jego dniu; posyłali też po swoje trzy siostry, które zapraszali, aby z nimi jadły i piły.” Co to była za uczta, jakie święto?
Tłumaczenie tekstu hebrajskiego w zaproponowanym brzmieniu („każdego w jego dniu”) pomija pewną idiomatykę języka hebrajskiego. Użyty tu zostaje zwrot „isz jomo”, który dosłownie oznacza „każdy w jego dniu”, jednak dzień ten nie odnosi się do urodzin, użyty termin „isz” (dosł. „mężczyzna”) wprowadza tu element dystrybutywności i można go oddać w parafrazie: „po kolei”[1]. Każdy z nich po kolei organizował uczty, popatrzmy na elementy tworzące sytuację, w której odbywają się uczty. Hiob ma siedmiu synów, co przy założeniu, że uczty odbywały się jedna za drugą, daje tygodniowy cykl. Na zakończenie tury uczt, Hiob składa „na wszelki wypadek” ofiarę oczyszczającą za ewentualne bluźnierstwa swoich dzieci. Co więcej, praktyka ta była powtarzana bez przerwy, dlatego werset 5 kończy się wzmianką, że Hiob postępował tak „za każdym razem”.
Nie ma dowodów w Biblii na to, że świętowano dzień urodzin. Była to praktyka raczej nieznana, pojawiła się ona dopiero w religii starożytnego Rzymu. W tradycji izraelskiej nieznane było świętowanie ku czci własnej osoby. Uczty urządzane były zazwyczaj przez królów, ponieważ były obchodzone bardzo hucznie (Est 1,3-5), zazwyczaj zapraszano na nie wszystkich sąsiadów (Łk 15,9), a nieraz całe wielkie grupy ludzi, nierzadko, nieznanych z imienia (Mt 22,9).
Księga Hioba nie przekazuje informacji na temat specyfiki uczt, jakie urządzali synowie Hioba. Spełniają one jednak ważną funkcję w zarysowaniu sceny przed zmianą w życiu Hioba: jego synowie należeli do bogatej rodziny, ponieważ mogli ucztować codziennie. Temat bogactwa Hioba jest jednym z ważniejszych wątków w prologu i staje się on punktem wyjścia dla prośby Szatana w ww. 10-11. Hiob jest człowiekiem bogatym, ponieważ wszystko zawdzięcza Bogu, a ta wierność promieniuje ku całej jego rodzinie. Taki jest główny cel przedstawienia synów Hioba jako ucztujących.
Bartłomiej Sokal
[1] Tak czyni to francuski tekst tłumaczenia Biblii Jerozolimskiej: „Ses fils avaient aoutume d’aller festoyer chez l’une d’entre eux, à tour de rôle” oraz: „Synowie jego raz po raz urządzali ucztę; każdy w swym domu, w dniu, [który kolejno przypadał] na niego” – Cz. Jakubiec, Księga Hioba, PŚST VII/1, Poznań-Warszawa: Pallotinum 1972, s. 57.
"Scriptura crescit cum legente"
"Pismo rośnie wraz z czytającym je" (św. Grzegorz Wielki)
Każdy rozmiłowany w Słowie Bożym napotyka w Biblii fragmenty, które sprawiają mu trudność w interpretacji. Zachęcamy zatem wszystkich odwiedzających stronę Dzieła Biblijnego do zadawania pytań. Na każde pytanie odpowiedź zostanie udzielona w ciągu kilku dni, a następnie będzie ona opublikowana w sekcji "Pytania do Biblii".
Kliknij TUTAJ, żeby przesłać pytanie.
